Hợp đồng lao động sau khi được giao kết vẫn có thể bị thay đổi bởi ý chí một bên hoặc cả hai bên để tránh tranh chấp điều chuyển công tác. Thực tế là, trong quá trình vận động không ngừng nghỉ của mình, có những thời điểm doanh nghiệp cần phải thực hiện việc huy động, điều chuyển lao động để đảm bảo tiến độ thực hiện một công việc hay hợp đồng nào đó.
Khi đó, khó tránh khỏi những tranh chấp về điều chuyển công tác có thể xảy ra. Để khôi phục, đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động cũng như người sử dụng lao động, đối với việc giải quyết tranh chấp điều chuyển công tác lao động về điều chuyển công tác (tranh chấp lao động cá nhân), Điều 200, Điều 201 và Điều 202 Bộ luật lao động 2012 quy định thẩm quyền, thời hiệu và trình tự giải quyết như sau:
1. Thẩm quyền giải quyết tranh chấp điều chuyển công tác
Cơ quan, cá nhân có thẩm quyền giải quyết tranh chấp điều chuyển công tác lao động cá nhân bao gồm Hoà giải viên lao động và Toà án nhân dân.
2. Thời hiệu yêu cầu giải quyết tranh chấp
Thời hiệu để yêu cầu thực hiện hòa giải tranh chấp điều chuyển công tác lao động cá nhân là 06 tháng, thời hiệu để yêu cầu Toà án giải quyết tranh chấp lao động cá nhân là 01 năm, kể từ ngày phát hiện ra hành vi mà mỗi bên tranh chấp cho rằng quyền, lợi ích hợp pháp của mình bị vi phạm.
3. Tiến hành hoà giải
Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được yêu cầu hoà giải, hoà giải viên lao động phải kết thúc việc hoà giải. Phiên họp hoà giải phải có mặt hai bên tranh chấp điều chuyển công tác. Các bên tranh chấp có thể uỷ quyền cho người khác tham gia phiên họp hoà giải. Hoà giải viên lao động có trách nhiệm hướng dẫn các bên thương lượng.
- Trường hợp hai bên thỏa thuận được, hoà giải viên lao động lập biên bản hoà giải thành.
- Trường hợp hai bên không thỏa thuận được, hoà giải viên lao động đưa ra phương án hoà giải để hai bên xem xét. Nếu hai bên chấp nhận phương án hoà giải, hoà giải viên lao động lập biên bản hoà giải thành. Nếu hai bên không chấp nhận phương án hoà giải hoặc một bên tranh chấp đã được triệu tập hợp lệ đến lần thứ hai mà vẫn vắng mặt không có lý do chính đáng, thì hoà giải viên lao động lập biên bản hoà giải không thành.
Lưu ý rằng, biên bản có chữ ký của bên tranh chấp có mặt và hoà giải viên lao động. Bản sao biên bản hoà giải thành hoặc hoà giải không thành phải được gửi cho hai bên tranh chấp trong thời hạn 01 ngày làm việc, kể từ ngày lập biên bản.
4. Giải quyết tranh chấp tại Toà án
Mỗi bên tranh chấp có quyền yêu cầu Toà án giải quyết tranh chấp trong trường hợp hoà giải không thành hoặc một trong hai bên không thực hiện các thỏa thuận trong biên bản hoà giải thành hoặc hết thời hạn giải quyết theo luật định (5 ngày làm việc) mà hoà giải viên lao động không tiến hành hoà giải thì mỗi bên tranh chấp có quyền yêu cầu Toà án giải quyết.
Như vậy, hoà giải là thủ tục bắt buộc trong trình tự giải quyết tranh chấp lao động, trừ một số trường hợp mà pháp luật cho phép không bắt buộc thông qua thủ tục hoà giải:
- Về xử lý kỷ luật lao động theo hình thức sa thải hoặc tranh chấp về trường hợp bị đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động.
- Về bồi thường thiệt hại, trợ cấp khi chấm dứt hợp đồng lao động.
- Giữa người giúp việc gia đình với người sử dụng lao động.
- Về bảo hiểm xã hội theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội, về bảo hiểm y tế theo quy định của pháp luật về bảo hiểm y tế.
- Về bồi thường thiệt hại giữa người lao động với doanh nghiệp, đơn vị sự nghiệp đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng.
5. Điểm mới tại Bộ luật lao động 2019
Bộ luật lao động 2019 quy định cơ bản giống với quy định về thẩm quyền, thời hiệu, trình tự, thủ tục giải quyết tranh chấp lao động cá nhân vừa phân tích trên. Tuy nhiên, vẫn có một số điểm mới cần kể đến theo quy định tại Điều 187, Điều 188 và Điều 190 Bộ luật lao động 2019:
- Bổ sung thêm cơ quan có thẩm quyền giải quyết là Hội đồng trọng tài lao động, cùng với đó là phương thức giải quyết tranh chấp thông qua Hội đồng trọng tài lao động: cụ thể, trường hợp một trong các bên không thực hiện các thỏa thuận trong biên bản hoà giải thành; trường hợp không bắt buộc phải qua thủ tục hoà giải; trường hợp hết thời hạn hoà giải quy định mà hoà giải viên lao động không tiến hành hoà giải hoặc trường hợp hoà giải không thành thì các bên tranh chấp có quyền lựa chọn yêu cầu Hội đồng trọng tài lao động hoặc Toà án để giải quyết.
- Thời hiệu yêu cầu giải quyết: Bổ sung thêm đối với trường hợp yêu cầu Hội đồng trọng tài lao động giải quyết, thời hiệu là 09 tháng kể từ ngày phát hiện ra hành vi mà bên tranh chấp cho rằng quyền và lợi ích hợp pháp của mình bị vi phạm. Và nếu người yêu cầu chứng minh được vì sự kiện bất khả kháng, trở ngại khách quan hoặc lý do khác theo quy định của pháp luật mà không thể yêu cầu đúng thời hạn quy định tại Điều này thì thời gian có sự kiện bất khả kháng, trở ngại khách quan hoặc lý do đó không tính vào thời hiệu yêu cầu giải quyết tranh chấp lao động cá nhân.
- Sửa đổi, bổ sung thêm một số trường hợp tranh chấp lao động không bắt buộc phải qua thủ tục hoà giải, bao gồm các tranh chấp:
- Về bảo hiểm thất nghiệp theo quy định của pháp luật về việc làm, về bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp theo quy định của pháp luật về an toàn, vệ sinh lao động.
- Về bồi thường thiệt hại giữa người lao động với doanh nghiệp, tổ chức đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng.
- Giữa người lao động thuê lại với người sử dụng lao động thuê lại.
Trên đây là những thông tin pháp lý liên quan đến tranh chấp điều chuyển công tác. Đồng thời, Lac Duy & Associates đã so sánh, đối chiếu để xác định những điểm mới của Bộ luật Lao động 2019. Từ đó, người lao động và người sử dụng lao động có cái nhìn cụ thể hơn về trình tự, thủ tục giải quyết tranh chấp này. Trong trường hợp, cần được hỗ trợ hoặc tư vấn liên quan đến các vấn đề về lao động, tranh chấp lao động, bạn đọc có thể liên hệ Lac Duy & Associates để được tư vấn kịp thời.